SpaceX to firma, która z pewnością w ostatnich latach dokonała rewolucji w lotach w kosmos. Rakieta Falcon 9 oraz kapsuła załogowa Crew Dragon to tandem, który obecnie regularnie lata na Międzynarodową Stację Kosmiczną i nie tylko. SpaceX realizuje tym pojazdem także prywatne misje kosmiczne z astronautami.
Crew Dragon i Falcon 9. Jak SpaceX zrewolucjonizowało loty w kosmos?SpaceXmateriały prasowe
W skrócie
-
SpaceX to firma, która dokonała rewolucji w lotach kosmicznych dzięki rakiecie Falcon 9 i kapsule Crew Dragon.
-
Falcon 9 to dwustopniowa rakieta, której booster jest wielokrotnego użytku, co znacznie obniża koszty misji kosmicznych.
-
Crew Dragon umożliwia loty załogowe na Międzynarodową Stację Kosmiczną i stanowi kluczowy element programu Commercial Crew Program.
- Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Interii
Elon Musk powołał do życia SpaceX ponad dwie dekady temu. Przedsiębiorstwo założono w maju 2002 r. Od tego czasu firma wyrosła na giganta prywatnego sektora kosmicznego, który nie ma sobie równych, a przy okazji dokonał rewolucji w całej branży, poprzez obniżenie kosztów lotów w kosmos.
Rakieta Falcon 9 pozwoliła SpaceX obniżyć loty w kosmos
Sztandarowym produktem SpaceX jest rakieta Falcon 9 , której starty odbywają się już średnio co kilka dni. Dwustopniowa konstrukcja powstawała przez lata i pozwoliła firmie znacząco obniżyć koszty misji kosmicznych. Głównie za sprawą możliwości odzyskiwania boostera , który jest bardzo kosztowny.
Rakieta Falcon 9 składa się z dwóch stopni. W obecnej postaci jest to konstrukcja o nazwie Block 5, w której wprowadzono liczne udoskonalenia względem poprzednich wersji. Jej pierwszy lot odbył się 11 maja 2018 r. i jest ona wykorzystywana w misjach w kosmos do dziś.
Pierwszy stopień rakiety Falcon 9 to booster wyposażony w dziewięć zmodernizowanych silników Merlin 1D. Zapewniają one ciąg początkowy na poziomie 8200 kN. Konstrukcja jest w stanie wynosić na niską orbitę okołoziemską ładunki o masie do 22,8 t. W przypadku GTO jest to 8,3 t (bez odzysku) lub 5,5 t (z odzyskiem).
Rakieta Falcon 9, która wyniosła kapsułę Dragon firmy SpaceX z misją Polaris Dawn.SpaceXmateriały prasowe
Rakieta ma wysokość 70 metrów. Po około 2,5 minuty od startu dochodzi do separacji stopni. Później booster wraca na Ziemię i następnie ląduje na jednej z barek morskich SpaceX lub specjalnie do tego przygotowanych stanowiskach.
Drugi stopień, który służy do wynoszenia ładunku na właściwą orbitę, ma jeden silnik Merlin 1D. Jest on uruchamiany po separacji z boosterem. Ten element rakiety Falcon 9 nie jest odzyskiwany.
Falcon 9 firmy SpaceX w trakcie startu w styczniu 2024 r.SpaceXmateriały prasowe
Dzięki możliwości odzyskiwania boostera SpaceX dokonało rewolucji. Dziś Falcon 9 jest wykorzystywany w trakcie różnych misji. Nie tylko towarowych, ale również z ludźmi. Wynika to z faktu, że na szczycie konstrukcji można umieszczać ładownie lub też kapsuły załogowe Crew Dragon, którymi latają astronauci.
Do tej pory odbyło się już kilkaset startów z użyciem rakiet Falcon 9, które w większości zakończyły się z sukcesem. Konstrukcja SpaceX jest obecnie najczęściej używaną w trakcie różnorodnych misji w kosmos. Ponadto może pochwalić się statusem najczęściej użytkowanej rakiety suborbitalnej w historii Ameryki. Prace nad pojazdem były częściowo finansowane z budżetu NASA.
Kapsuła załogowa Crew Dragon
Crew Dragon to jedna z dwóch kapsuł z serii Dragon 2. W tym przypadku jest to statek załogowy, który umożliwia astronautom loty w kosmos. Istnieje również wariant bezzałogowy Cargo Dragon, który jest używany w trakcie realizacji misji zaopatrzeniowych na Międzynarodową Stację Kosmiczną .
Kapsuła załogowa Crew Dragon powstała w ścisłej współpracy między SpaceX a NASA i jest częścią programu Commercial Crew Program, którego celem było opracowanie pojazdów kosmicznych umożliwiających loty astronautów z amerykańskiej ziemi. Wcześniej agencja polegała na współpracy z Rosją, która zabierała członków załogi na ISS statkami Sojuz.
SpaceX jest najbardziej dominującą firmą nowej, komercyjnej ery kosmicznej. Działa bardzo kompleksowo, od budowy rakiet wielokrotnego użytku, przez statki kosmiczne, satelity, internet satelitarny. Należy jednak pamiętać, że SpaceX nie dokonał tego samodzielnie. Rozwinął się dzięki kontraktom z NASA i wykorzystał dziedzictwo agencji
komentuje nasza rozmówczyni Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka, rzeczniczka prasowa CBK PAN.
Kapsuła Crew Dragon na szczycie rakiety Falcon 9 firmy SpaceX.SpaceXmateriały prasowe
Crew Dragon to bardzo nowoczesny pojazd kosmiczny, co podkreśla jego futurystyczne wnętrze. Przestarzałe wyposażenie zastąpiono wygodnymi fotelami oraz dużymi ekranami. Design jest bardzo nowoczesny. Pierwszy lot testowy tej kapsuły odbył się na ISS z załogą w 2020 r . Pozwoliło to na ukończenie procesu certyfikacji i dopuszczenie statku do komercyjnego użytku.
SpaceX stworzyło tandem idealny
Do tej pory Crew Dragon poleciał na Międzynarodową Stację Kosmiczną już kilkanaście razy. NASA twierdzi, że kapsuły Dragon 2 to najbardziej opłacalne pojazdy kosmiczne w całej historii agencji. Koszty lotów w kosmos nie były jeszcze nigdy tak niskie, choć nie jest to autorskie rozwiązanie, a dostarczone przez prywatne przedsiębiorstwo.
W połączeniu z rakietą Falcon 9, której booster jest wielokrotnego użytku, SpaceX stworzyło połączenie, jakiego sektor kosmiczny wcześniej nie miał. Pamiętajmy, że kapsuła załogowa Crew Dragon również jest odzyskiwana i te same statki brały już udział w kilku misjach.
Wnętrze kapsuły załogowej Crew Dragon jest bardzo nowoczesne.materiały prasowe
To pozwoliło również na rozruszanie sektora kosmicznej turystyki. SpaceX zrealizowało już kilka prywatnych misji załogowych. Wśród nich są spektakularne przedsięwzięcia, jak na przykład Polaris Dawn , gdzie odbył się pierwszy komercyjny spacer kosmiczny czy Fram2 , gdy astronauci przelecieli nad biegunami polarnymi Ziemi.
Z mojego punktu widzenia największym przełomem, jakiego dokonał SpaceX, jest zbudowanie i dopracowanie rakiet wielokrotnego użytku. Do12 maja tego roku rakiety Falcon 9 wykonały łącznie 483 startów, z czego 480 zakończyło się pełnym sukcesem. To naprawdę imponującą skuteczność. Sam pierwszy stopień odzyskano 440 razy. Dla porównania w całych latach 90. ubiegłego wieku wszystkie agencje kosmiczne wystrzeliły łącznie nieco ponad 850 rakiet jednokrotnego użytku
dodaje Ewelina Zambrzycka-Kościelnicka.
Rakieta Falcon 9 i kapsuła Crew Dragon zostaną wykorzystane również podczas misji polskiego astronauty na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Mowa o Ax-4, podczas której Sławosz Uznański-Wiśniewski uda się na dwutygodniową wyprawę na ISS .
SpaceX pracuje nad ogromną rakietą Starship
Rakieta Falcon 9 i kapsuły Dragon 2 dokonały rewolucji w prywatnym sektorze kosmicznym, ale na tym SpaceX nie poprzestanie. Firma Elona Muska pracuje nad jeszcze większą konstrukcją, która ma pozwolić na kolejne obniżenie kosztów podczas wynoszenia ładunków w kosmos. Mowa o ogromnej rakiecie Starship .
Starship to prawdziwy kolos, który wraz z pierwszym stopniem ma ponad 120 metrów wysokości. Oba elementy rakiety będą odzyskiwane i to sprawi, że misje w kosmos staną się jeszcze tańsze. Ponadto wzrosną możliwości, bo konstrukcja będzie w stanie wynosić na orbitę ładunki nawet o masie 150 ton.
Starship to największa rakieta świata, którą buduje SpaceX.SpaceXmateriały prasowe
Obecnie Starship znajduje się na etapie testów i odbył osiem prób lotów orbitalnych . SpaceX w tym czasie poczyniło duże postępy, bo firma już kilka razy odzyskała ogromny booster Super Heavy o wysokości ponad 70 metrów, który jest łapany specjalnym ramieniem na wieży. Drugiego stopnia na razie nie udało się odzyskać, ale spodziewamy się, że prace nad rakietą przyspieszą i uda się tego dokonać jeszcze w tym roku.
